Wyrokiem z dnia 7 lipca 2016 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) w sprawie C-494/15 orzekł, że dzierżawca hal targowych, który poddzierżawia usytuowane w tych halach stanowiska handlowe indywidualnym podmiotom handlującym, spośród których to podmiotów niektóre wykorzystują swe miejsce do sprzedaży towarów będących podróbkami towarów markowych jest pośrednikiem, co do którego mogą być skierowane nakazy sądowe, jak określone w prawie krajowym. Innymi słowy, w warunkach polskich, zabezpieczenie roszczeń oraz nakaz zaniechań naruszania praw własności intelektualnej mogą być stosowane wobec operatorów fizycznych targowisk na mocy art. 422 Kodeksu cywilnego.
Sprawa, na tle której zapadło komentowane tu orzeczenie TSUE, dotyczyła czeskiej spółki Delta Center, będącej dzierżawcą placu targowego, dającej indywidualnym podmiotom handlującym w poddzierżawę stanowiska handlowe na tym placu. Skarżącymi w postępowaniu głównym przed czeskimi sądami krajowymi byli producenci i dystrybutorzy towarów markowych, w tym Tommy Hilfiger Licensing LLC, poszukujący ochrony prawnej w związku ze sprzedażą podróbek ich towarów na tychże stanowiskach handlowych. Sądy praskie kolejnych instancji oddaliły żądanie wydania nakazów zmierzających do ukrócenia procederu. Dopiero czeski sąd najwyższy rozpoznał potrzebę skorzystania z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.
W efekcie pytań zadanych przez czeski sąd najwyższy TSUE mógł dokonać interpretacji art. 11 zdanie trzecie dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej („Dyrektywa”), stwierdzając, że:
- zakresem pojęcia pośrednika, z usług którego korzysta osoba trzecia do naruszania prawa własności intelektualnej w rozumieniu tego przepisu objęty jest dzierżawca hal targowych, który poddzierżawia usytuowane w tych halach stanowiska handlowe indywidualnym podmiotom handlującym, spośród których to podmiotów niektóre wykorzystują swe miejsce do sprzedaży towarów będących podróbkami towarów markowych; a nadto
- warunki, którym podlega nakaz w rozumieniu tego przepisu, skierowany wobec pośrednika, który świadczy usługę dzierżawy stanowisk handlowych w halach targowych, są identyczne z warunkami odnoszącymi się do nakazów, które mogą być skierowane do pośredników na rynku elektronicznym online, określonymi przez Trybunał w wyroku z dnia 12 lipca 2011 r., L’Oréal i in. (C‑324/09, EU:C:2011:474).
Zacytowane wyżej stanowisko TSUE jest o tyle istotne, że wyklucza takie rozumienie Dyrektywy, które by ograniczało jej zakres stosowania wyłącznie do handlu elektronicznego. Orzeczenie TSUE w sprawie C-494/15 potwierdza więc istniejącą po stronie producentów i dystrybutorów towarów markowych możliwość efektywnego zaangażowania pośredników w handlu do zwalczania naruszeń znaków towarowych (w postaci spowodowania zakończenia handlu podróbkami lub przeciwdziałania temu procederowi), pod rygorem odpowiedzialności z tytułu pomocnictwa (względnie podżegania lub świadomego skorzystania z wyrządzonej szkody). Trzeba jednak pamiętać, że żądane nakazy nie mogą być w efekcie nadmiernie kosztowne dla pośrednika ani stwarzać barier dla prowadzenia handlu.
